Lời dẫn: Sự phát triển nhanh chóng của AI Tạo Sinh
AI đang tạo nên cơn sốt khắp nơi trên nhiều nền tảng. Truy cập LinkedIn, theo dõi tin tức hay tham gia các sự kiện bạn đều dễ dàng nghe đến các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa hứa hẹn gây dựng những cách mạng công nghệ. Từ sáng tạo nội dung marketing đến chatbot giao tiếp với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này rất rộng. Chủ đề AI không chỉ được thảo luận tại hội thảo công nghệ mà còn xuất hiện trong văn phòng, giảng đường đại học, và kể cả quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) chỉ là trào lưu công nghệ nhất thời cho doanh nghiệp, đặc biệt tại thị trường Việt Nam?
AI dự kiến đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), định hình lại ngành nghề và tái định nghĩa năng lực cạnh tranh. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu đẩy mạnh triển khai GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam mới bắt đầu tìm hiểu. Các lãnh đạo chưa rõ phương hướng, lựa chọn công cụ và đo lường hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để khai phá AI.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt rất lớn. Nhưng câu hỏi không phải là AI có mang lại lợi ích nữa mà là: làm sao để ứng dụng GenAI thực tế?
Bài viết giúp phân biệt sự thật và cường điệu về GenAI; cập nhật ứng dụng AI tại Việt Nam; giới thiệu ví dụ ứng dụng GenAI hiệu quả; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Sự thật và hiểu nhầm về AI
Sự phát triển của AI gây ra nhiều kỳ vọng và nhầm lẫn cho doanh nghiệp. Một số công ty kỳ vọng AI thay đổi toàn diện tức thì, trong khi nhiều người cho rằng AI khó áp dụng. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) thổi bùng sự mong đợi. Vậy, AI có giá trị gì, và giới hạn nào để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo xu hướng.
Điều gì thúc đẩy cơn sốt AI?
Ba yếu tố chính thúc đẩy AI:
(1) Đột phá trong nghiên cứu và công nghệ,
(2) Đầu tư từ các ông lớn như OpenAI, Google, Microsoft, ByteDance,
(3) Xu hướng ứng dụng rộng rãi AI trong doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng AI Agents và công cụ tự động hóa thay đổi vận hành doanh nghiệp. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về việc làm.
Quan niệm sai lầm và thực tế
AI không phải là cuộc cách mạng tức thì, phải được quản lý chặt chẽ trong hệ thống.
Sai lầm phổ biến là AI thay thế hoàn toàn con người, trong khi thực tế AI còn hạn chế trong ra quyết định.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến lãng phí nguồn lực. Thành công phụ thuộc công nghệ, quy trình và nhân sự.
AI Tạo Sinh mang lại giá trị thực tế
GenAI nâng cao trải nghiệm khách hàng nếu áp dụng bài bản.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT cá nhân hóa marketing (salesforce.com).
GenAI là trợ thủ đắc lực như AI Copilot, AI Agents, hỗ trợ phân tích. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ tận dụng tối đa tiềm năng AI, ngược lại sẽ gặp khó khăn.
Những việc doanh nghiệp cần làm để thành công với AI
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tiềm năng và Khó khăn
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự hỗ trợ từ Chính phủ và tư nhân. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới trung tâm đổi mới sáng tạo AI (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam dự kiến đạt 3,4 tỷ USD đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: tự động hóa.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Thách thức khi triển khai GenAI tại Việt Nam
• Thiếu nhân lực AI chuyên sâu.
• Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
• Hạn chế về GPU, đám mây AI.
• Rào cản dữ liệu, mô hình chưa tối ưu tiếng Việt.
• Lo ngại bảo mật dữ liệu.
Mặc dù vậy, với phát triển nhân tài, Việt Nam sẵn sàng bứt phá.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh chứng minh giá trị thực
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI tăng mức độ tự động hóa.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Ứng dụng thực tiễn
Doanh nghiệp đang dịch chuyển từ chatbot cơ bản sang AI chuyên biệt với AI Agents học hỏi tối ưu hiệu quả vận hành.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp cải thiện giao tiếp.
Phân tích dữ liệu thông minh
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
AI Agents và Agentic AI
AI Agents có khả năng lập luận, thích ứng. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
AI Copilot trong vận hành
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động hóa xử lý tài liệu
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Hệ thống truy xuất kiến thức doanh nghiệp thông minh
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Lộ trình
• Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo dữ liệu chất lượng và sẵn sàng.
• Tích hợp AI vào hệ thống ERP, CRM.
• Triển khai thử nghiệm từng bước và nhân rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập quy trình cải tiến để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Chuyển cơn sốt truyền thông thành giá trị thực tế.
AI nâng cao chất lượng ra quyết định ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp áp dụng bài bản để không bị bỏ lại phía sau.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI không chỉ là trào lưu.
• Tập trung nâng cao năng suất và tối ưu chi phí.
• Triển khai AI có kế hoạch để tạo tác động rõ ràng.
• Giải pháp AI nội địa hóa giúp tăng hiệu quả.
• AI hỗ trợ con người.
Doanh nghiệp bắt đầu từ quy mô nhỏ và mở rộng hiệu quả trong ứng dụng AI.
AI get more info là yếu tố bắt buộc trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Bạn sẽ đi đầu hay bị bỏ lại phía sau trong kỷ nguyên AI?